Borneo: 7 toffe tussenstops tijdens een rondreis in Sabah

In de zomer van 2023 maak ik samen met mijn gezin een droomreis van drie weken naar Sarawak en Sabah in Borneo. In Sabah huren we een auto en maken we een onvergetelijke rondreis van twee weken met 7 toffe tussenstops.

1) Welkom bij Tampat do Aman

Als we net na de middag geland zijn op het vliegveld van Kota Kinabulu in Sabah, ga ik meteen door om de huurauto op te halen, want onze eerste overnachting is nog zeker een paar uur rijden. De weg is redelijk goed, maar het is toch al bijna donker als we bij Tampat do Aman in Noord-Sabah aankomen. Daar worden we hartelijk welkom geheten door de Engelse eigenaar, Howard. Hij laat ons snel onze cabins zien omdat we nog moeten gaan eten.

Howard tipt ons een restaurant in de buurt en we rijden er meteen heen voordat de keuken dicht gaat. Gelukkig zijn we op tijd. Tommy’s blijkt een leuk eettentje aan zee. Na het eten rijden we terug naar onze huisjes. Eenmaal daar willen we op ons terras nog een biertje drinken, maar een van ons trekt de deur van onze cabin achter zich dicht terwijl de sleutel binnen ligt. Stom, stom! We kunnen er echt niet meer in. Dus er zit niets anders op dan Howard te gaan halen. Die ligt al diep te slapen, maar komt ons niettemin helpen. Via het hor-gaas van de badkamer klautert hij slaapdronken naar binnen en voilà, de sleutel.

Noordelijkste puntje van Borneo tijdens de rondreis in Sabah

De volgende dag verkennen we de omgeving. Het is hier erg rustig, er zijn weinig toeristen. Van mensen die we de vorige avond bij het eten hebben ontmoet, kregen we een tip voor een mooi schoon strand. Het is even zoeken, maar het blijkt inderdaad een prachtige plek. Waar ook het plastic afval is opgeruimd. Als je verder doorloopt, zie je hoe het eruit ziet als er niet opgeruimd wordt. Best wel schrikken. De zee is te wild om te snorkelen, maar niet om te zwemmen. De temperatuur van het water is heerlijk.

We bezoeken ook het allernoordelijkste puntje van Borneo. Het is een mooi uitzichtpunt, maar op wat krabbetjes in poeltjes na, is er verder niet zoveel te beleven. Terug bij Tampat do Aman, maken we een korte wandeling e door een stuk jungle aan de overkant van ons terrein. Er is een groep studenten bezig om de paden en bruggetjes te repareren.

Die avond eten we nog een keer bij hetzelfde tentje aan zee. De keuze is niet reuze, maar de nasi en noedels smaken er prima. En de koude biertjes ook.

2) Chillen bij Tajah Laut

De volgende dag hoeven we maar kort te reizen voor de volgende tussenstop op onze rondreis in Sabah. Dit keer zitten we in een B&B pal aan zee. De eigenaar is supervriendelijk en ik voel me er meteen thuis. Ik vind een achtergelaten Nederlandstalige thriller en begin er meteen in te lezen op de veranda. Later die dag gaan we nog snorkelen. Mijn jongste zoon waarschuwt ons voor steenvissen die dodelijk kunnen zijn. Misschien toch maar niet meer met blote voeten hier de zee in.

We zitten in een piepklein dorpje met twee winkeltjes en dat is het. Gelukkig kookt de moeder van de eigenaar voor ons. En dat doet ze goed! Op ons eigen terrasje genieten we van het kabbelen van de golven en zien we de lichtjes van boten in de verte. We zitten niet ver van de Filipijnen.

Snorkelparadijs

De volgende dag gaan we weer snorkelen. De broer van de eigenaar neemt ons in een bootje mee op zee naar de andere kant van de koraalriffen. Zelf zwemt hij ook mee en regelmatig wijst hij ons op bijzondere plekjes. Het is hier prachtig snorkelen met veel opvallende planten, koraal en veel vissen. En dankzij een duikmasker dat ik van vrienden heb geleend, lukt het me om het zoute water niet al te veel binnen te krijgen. Echt een snorkelparadijs.

Samen met mevrouw Vakantaseren maak ik nog een avondwandeling. Wat een idyllisch plekje is het hier. Die avond kookt ‘mama’ nog een keer voor ons en dat smaakt weer prima. De tijd is hier voorbij gevlogen. Morgen gaan we weer verder op pad.

Mount Kinabalu, de hoogste berg tijdens onze rondreis in Sabah

We verlaten met een beetje pijn in ons hart  dit heerlijke plekje. Vandaag rijden we langs de flanken van de hoogste berg van Borneo, Mount Kinabalu. Onderweg willen we proberen ergens een stop te maken voor een hike. De weg is niet altijd even denderend, maar de uitzichten onderweg maken veel goed. Het is hier ontzettend groen en door de nevel ziet het berglandschap er mysterieus uit.

Veel toeristen beklimmen de berg, maar wij hebben thuis al besloten om dat niet te doen. Het vergt veel tijd, is fysiek erg zwaar en kost bovendien aardig wat centjes. Wel maken we een stop bij een van de ingangen van het Nationaal Park om een wandeling te maken. Als ik bij de kassa tickets wil kopen, wijst de dame achter de balie op de klok. Het is precies 3 uur, we kunnen niet meer naar binnen. Als we 1 minuut eerder waren geweest, zou het wel hebben gemogen. Ze is onverbiddelijk en wat ik ook probeer, het mag echt niet.

We mogen wel naar de hot springs gaan kijken. Dat blijkt een vreemde, nostalgisch uitziende combinatie van whirlpools, zwembadjes en jacuzzi’s uit de jaren ‘50. Alsof de tijd hier heeft stil gestaan. Ik zie op een bord dat er een waterval in de buurt is en daar wandelen we heen. Het is nog steeds grauw en het miezert en we vinden het wel genoeg zo. Bovendien hebben we trek. In het restaurant naast de hot springs bestellen we een late lunch.

3) Longhouse op een theeplantage

Na het eten vervolgen we onze route. Het is inmiddels harder gaan regenen. We maken nog een stop bij een plek waar de Rafflesia zou bloeien. Dat is een van de grootste bloemen van de wereld en zeer zeldzaam. We betalen wat geld en lopen over een trapje naar beneden. En inderdaad hij bloeit. Overal om me heen zie ik Rafflesia’s staan die om de beurt bloeien vermoedelijk. Beetje een tourist trap maar toch leuk om deze bloem eens in het echt gezien te hebben. Ik ken hem namelijk al jaren van de fotoboeken van natuurfotograaf Frans Lanting.

Het is al bijna donker als we aankomen bij Sabah Tea Garden. Vannacht slapen we in een echt longhouse, de traditionele woning van de lokale Maleisiërs. Er is een restaurant op de theeplantage, zegt een man bij het inchecken. Dus we hoeven niet meer in het donker op zoek naar eten. Denken we.

Maar als we om een uur of 7 voor de deur van het restaurant staan, blijkt alles potdicht. Het is al gesloten. Wat nu? Een beetje chagrijnig keer ik terug naar de man van de incheck. Misschien kan hij wat regelen? Na een half uurtje komt hij aan met een grote doos met 5 maaltijden voor ons. Top!

De hele nacht tikt de regen op ons longhouse, maar ik slaap ondanks dat prima. Gelukkig is het de volgende dag droog. Nu is het restaurant wel geopend en kunnen we ontbijten. Met een prachtig uitzicht op de theeplantages.

4) Orang-oetans in Sepilok

Na het ontbijt moeten we snel door. Want vanmiddag willen we op tijd in Sepilok zijn om het bijvoeren van de opgevangen orang-oetans te kunnen meemaken. Het zonnetje schijnt gelukkig weer en we zijn ruim op tijd. Dit is de eerste keer tijdens onze roadtrip dat we veel andere toeristen zien. Het is dan ook wel een echte trekpleister op Sabah.

Vanaf 2 uur mogen we naar binnen. Ik koop kaartjes en we lopen achter de rest aan. Ik krijg een beetje het gevoel dat ik in een dierentuin ben terecht gekomen, want we belanden op een soort tribune achter een groot glazen raam. Een medewerker verdeelt fruit over stellages op het buitenterrein en vanuit de jungle komen een voor een de jonge orang-oetans op het eten af. Dit is een rehabilitatiecentrum voor jonge orang-oetans die wees zijn geworden of in de steek gelaten door hun moeder. Hopelijk kunnen ze ooit weer de jungle in, als die er dan nog is.

Omdat ik vermoed dat er nog een andere plek is waar we kunnen kijken, lopen we een stukje terug over de houten vlonderpaden en nemen een andere afslag. Daar staat al een flinke groep mensen te wachten. Hier is gelukkig geen glazen wand, maar gewoon echte jungle. Ook hier wordt fruit neergelegd en er zijn al kapers op de kust. Kleine brutale apen die proberen het eten van de grote mensapen af te pikken. Dat lukt ze met enige regelmaat. Vermakelijk om te zien.

De Rainforest Skywalk bij het Rainforest discovery centre

In Sepilok ligt een stukje verderop het Rainforest Discovery Centre. Dat is een wandelroute door de jungle, vooral over hoog geleden houten bruggen, een Rainforest Skywalk, zoals ze dat hier noemen. En niet zomaar een, maar de langste van heel Sabah. En hij is geweldig. Je loopt op houten vlonders op flinke hoogte en af en toe kun je in een uitzichttoren op een trap nog verder omhoog klimmen. Vanuit een van de torens spotten we zelfs een babyarend. Heel af en toe steekt hij zijn kopje boven het nest uit. Voor mij is deze skywalk letterlijk en figuurlijk een van de hoogtepunten van deze roadtrip.

Als we terug gaan richting de uitgang, zien we een groepje mensen op de skywalk naar iets staan uitkijken. Ik vraag om uitleg en een gids vertelt dat ze wachten op een vliegende eekhoorn. Die verlaat rond de schemer zijn nestkast en zweeft dan door de jungle. Dat willen wij ook wel meemaken. Ik krijg nekpijn van het omhoog kijken, maar ons geduld wordt beloond. Ik zie een eekhoorn uit zijn nestkast klauteren en er bovenop gaan staan. Dan spreidt hij zijn vleugels en zweeft hij honderden meters door de jungle. Een fantastisch gezicht. Een mooie finale van een bijzondere dag.

5) Libaran schildpadeiland

Vanuit Sepilok vervolgen we onze rondreis naar Sandakan. Ik moet altijd aan die gelijknamige piratenserie uit mijn jeugd denken als ik die naam hoor. In de haven van Sandakan zullen we een boot nemen naar Libaran eiland, een van de Turtle Islands. Dit is een onderdeel van onze roadtrip waar ik erg naar heb uitgekeken.

De boot ligt al op ons te wachten en samen met een Zuid-Afrikaanse familie gaan we aan boord. We varen keihard en het lijkt wel Miami Vice zoals we over het water stuiteren. Op het eiland zullen we twee nachten doorbrengen en hopelijk gaan we schildpadden zien. We slapen in bungalowtenten, die gelukkig voorzien zijn van ventilators tegen de tropische hitte.

Bij ons kamp is voldoende schaduw en er hangen een paar hangmatten met uitzicht op zee. Na de lunch krijgen we een rondleiding over het eiland. De meeste mensen begroeten ons vriendelijk en we worden uitgenodigd om bij een mattenvlechtster binnen te komen kijken.

Het is geen groot eiland en na een uurtje lopen staan we aan de andere kant. Op ons gemak lopen we terug. Net voor het kamp wijst de gids op iets in de boom. Bovenin zit een enorme monitor lizard van een paar meter, een soort varaan. Die wil je liever niet in je tent aantreffen.

Eieren van schildpadden

Terug bij ons kamp, laat de gids ons de plek zien waar schildpadeieren liggen. Ze zijn afgeschermd om ze te beschermen tegen roofdieren. Met een beetje geluk komen ze uit tijdens ons verblijf. We genieten met elkaar van de zonsondergang en hebben een gezellige maaltijd. Ineens staan er twee militairen in de eettent. Omdat we hier vlakbij de grens zitten met de Filipijnen, zijn er extra patrouilles. Jaren geleden waren er hier nog wel eens gijzelingen door piraten. Gelukkig gebeurt dat nu niet meer, mede dankzij deze militairen.

De gids belooft ons te wekken als de schildpadeieren uitkomen, maar we worden pas de volgende dag wakker. Gelukkig hebben we nog een nacht op het eiland.

Snorkelen in het Nationale Park

Na een heerlijk ochtendje chillen, gaan we in de middag met de boot naar een ander eiland om daar te snorkelen. Het is Little Bakunggaan Island. Er zit ook een militaire patrouillepost en je mag hier alleen overdag heen. We meren aan en lopen over een houten pier naar het eiland. Onder mij zie ik het helderste en blauwste water dat ik ooit heb gezien. Prachtig. Overal zie ik vissen en koraal. Bij een strandje is een stuk zee afgezet waar we mogen snorkelen. Dit is ook een Nationaal Park en de rest is verboden toegang.

Ook hier is het een waar snorkelparadijs, misschien wel mooier zelfs dan bij Tajah Laut. Er zitten veel kleurrijke vissen en ik kijk mijn ogen uit. Na het snorkelen maken we nog een kleine hike over het eiland. Er is een kleine moddervulkaan waar ik samen met mijn zoon midden in ga staan. Het duurt nog uren voordat ik de modder er af heb.

Als we over de pier teruglopen naar de boot, zien we zelfs een kleine haai zwemmen. Dit is echt een magisch mooie plek.

Terug op ons eiland, genieten we ondanks de dreigende wolken nog eens van de zonsondergang. Na het avondeten komt de gids ons halen. We hebben geluk en de eieren zijn uitgekomen. In een emmer heeft hij alle kleine schildpadjes verzamelt. Deze gaan terug de zee in. De jongste kinderen van het gezelschap mogen de emmer bij de vloedlijn voorzichtig omkiepen en daar gaan ze: een stuk of twintig babyschildpadjes dribbelen de zee in. Toch wel een speciaal moment tijdens deze rondreis in Sabah.

6) Langs de palmolieplantages op weg naar Tawau

De volgende dag varen we na het ontbijt terug naar het vasteland. Liberan Island was misschien niet het typische tropische eiland zoals je vaak in films ziet, maar we hebben er wel van genoten. Vandaag hebben we een lange rit voor de boeg. En onderweg worden we geconfronteerd met de keerzijde van Borneo: palmolieplantages. Er komt maar geen einde aan, overal waar we kijken. De weg is slecht, waarschijnlijk kapot gereden door de vele trucks die hier af en aan rijden om de palmolievruchten en de geperste olie te transporteren.

Ik moet goed opletten want er zitten erg veel kuilen in de weg. Daardoor kunnen we niet echt doorrijden. Het is dan ook al halverwege de middag als we bij Tawau Hills National park aankomen. We hebben niet gereserveerd en hopelijk is er nog plek in de lodge. Dat blijkt gelukkig het geval te zijn.

Hoogste boom

De kinderen hebben het gehad voor vandaag, maar mevrouw Vakantaseren en ik willen onze benen even strekken voor de avond valt. Het wordt een korte, maar pittige hike door prachtige natuur. We zien enorme bomen van wel 90 meter hoog. Bij een boom staat een bord: dit is de hoogste boom van Azië! We horen neushoornvogels boven ons en af en toe zien we ze overvliegen. Prachtige beesten met enorme snavels.

Die avond eten we bij een soort kiosk naast het kantoortje van het Nationale Park. Nasi, zoals bijna iedere avond. En we gaan vroeg naar bed want het is een lange, vermoeiende dag geweest.

Naar de waterval

Tawau Hills Park is een mooi natuurgebied en daarom besluiten we de volgende ochtend nog een hike te gaan maken voordat we verder reizen. Onze oudste zoon is niet helemaal fit, maar de andere twee kinderen gaan wel mee. Het wordt een pittige en prachtige wandeling door echte jungle. Hij eindigt bij een mooie waterval waar we even de tijd nemen om te pauzeren voordat we terug gaan. Deze jungle-hike is een verrassend hoogtepunt tijdens deze nu al onvergetelijke rondreis in Sabah.

Alsof we op de maan rijden

We wandelen terug naar de lodge en laden onze spullen in voor de rit naar onze laatste tussenstop: Maliau Basin Conservation Area. Ook vandaag passeren we eindeloze palmolieplantages en het is soms alsof we over de maan rijden, zo slecht is de weg. Met onze Honda City, een gewone stadsauto zoals de naam al doet vermoeden, moet ik goed uitkijken en rustig rijden, want ik denk niet dat hij die diepe kuilen aankan.

Zo’n twintig minuten voor onze volgende afslag richting Maliau Basin, zien we naast de weg eindelijk weer eens bos in plaats van palmolieplantages. Het schemert inmiddels als we bij die afslag aankomen. De bewaker, een opgewekte man, vertelt me dat hij ons de hele middag al heeft verwacht. Vanaf nu wordt de weg een stuk beter, stelt hij ons gerust.

7) Welkom in de verborgen vallei van Maliau Basin

Tijdens het eerste stuk lijkt dat inderdaad het geval te zijn, maar even later is de weg weer net zo slecht als voor de afslag, met kuilen waarin je kunt verdwijnen. Het is al donker als we aankomen bij de receptie. Ranger Mius doet de incheck en brengt ons daarna naar onze accommodaties. Ruime houten kamers met heerlijke bedden. Als we willen, kunnen we die avond nog mee met een ‘night ride’, een nachtelijke safari bovenop een busje, zegt de ranger. Dat willen we wel.

We zijn niet de enige gasten, maar erg druk is het hier niet. Er is een speciaal buffetrestaurant voor alle gasten, want iets anders zit hier niet binnen een straal van een uur rijden. En dat is helemaal niet verkeerd want het eten, vandaag curry met rijst en biefstuk, smaakt voortreffelijk. Heerlijk om hier buiten op het houten terras te zitten en de junglegeluiden om je heen te horen.

We vervelen ons geen moment

We zullen 3 nachten blijven in dit prachtige en unieke natuurgebied en we vervelen ons geen moment. Want we maken twee nachttochten met Mius als spotter. En zien bijzondere nachtdieren zoals vliegende eekhoorns, civetkatten en zelfs een luipaardkat.

We maken ook prachtige hikes, de berg op, door de jungle, maar ook over een sky walk langs de boomtoppen. Onderweg horen we regelmatig de gibbons boven ons hoofd of zien we de neushoornvogels overvliegen. We zwemmen in de rivier en genieten van de heerlijke maaltijden.

Ons verblijf in deze verborgen vallei is zeker een van de hoogtepunten van deze rondreis. Misschien zelfs wel hèt hoogtepunt. Helaas vliegt de tijd, en voor we het weten zijn we al weer op de weg terug naar Kota Kinabalu, het einde van deze rondreis.

Omdat Maliau Basin zo’n unieke en ongerepte plek is, heb ik er een apart artikel aan gewijd. In welkom in de verborgen vallei van Maliau Basin lees je een uitgebreid verslag van ons verblijf in ‘the lost world of Sabah’. Zeker een aanrader als je een keer naar Sabah afreist.

Een onvergetelijke rondreis in Sabah

Maliau Basin is de laatste tussenstop van onze rondreis op Sabah. We hebben genoten van de unieke natuur, aardige mensen en de bijzondere dieren op dit indrukwekkende eiland. We zijn ook geschrokken van de eindeloze palmolieplantages en hebben af en toe gevloekt op de slechte wegen. Eén ding is zeker, dit is een rondreis die we als gezin nooit meer zullen vergeten.

Praktische informatie van deze rondreis in Sabah

We hebben deze rondreis in Sabah helemaal op eigen houtje georganiseerd. Het heeft mevrouw Vakantaseren heel wat avondjes uitzoekwerk gekost, waarvoor nogmaals hartelijk dank.

Voor de planning van de reis hebben we dankbaar gebruikt gemaakt van deze reisgidsen.

Heb je geen zin om dat allemaal zelf uit te zoeken, dan kun je natuurlijk ook een rondreis op Sabah boeken bij een reisorganisatie. SNP en Van Verre Reizen bieden hele mooie reizen aan naar Sabah en Sarawak, Borneo. Zoals deze unieke reis van SNP ‘Into the hart of Borneo‘. Of ‘Rondreis Sabah op zijn mooist‘ van Van Verre reizen. Deze reisorganisatie is ook de enige die een georganiseerde bouwsteen aanbiedt naar Maliau Basin: Bouwsteen het Mysterieuze Maliau.

Easyterra Autohuur

Voor onze auto voor deze rondreis in Sabah heb ik gekozen voor Easyterra Autohuur. Dat is me prima bevallen. Vooral vanwege de aantrekkelijke prijzen, het gemak om te reserveren en de worry free optie waarbij ik me geen zorgen hoef te maken over extra verzekeringen en het eigen risico.

De Honda City die we hebben gehuurd, was groot genoeg voor ons gezin van 5, inclusief al onze bagage. Sommige wegen in Sabah echter zijn erg slecht, dus het kan ook geen kwaad om een 4×4 of SUV te huren die wat hoger op de weg ligt. De benzine is erg goedkoop op Sabah. Elektrisch rijden is hier nog niet echt een optie.

Check via de banner van Tix.nl hieronder voor jouw goedkope vluchten naar en in Borneo.

Accommodaties onderweg

We hebben overnacht in de volgende accommodaties. Ze staan weergegeven op volgorde van onze rondreis.

Noord-Sabah: Tampat do Aman. De sfeer is hier prima, maar de hutten zijn wel wat gedateerd.

Kudat: Tajah Laut

Ranau: Longhouse Sabah Tea Garden

Sepilok: Sepilok B&B

Tawau Hills Park: via site Nationale Park

Maliau Basin: via site Maliau Basin Conservation Area

Klikken mag

Vind je dit een goed artikel? Dan kun je me bedanken zonder dat het je iets kost. Klik op deze banner hieronder of hiernaast als je iets bestelt bij Bol.com of een Natuurhuisje boekt. Ik krijg dan een kleine provisie. Kost jou niets, en levert mij een kleine provisie op die ik gebruik om mijn verhalen te blijven maken. Dus voor deze keer mag je klikken…

Tot slot

In dit artikel staat een paar affiliate links. Als je via zo’n link iets boekt, krijg ik daarvoor een kleine provisie. Dat gaat niet ten koste van de prijs die jij betaalt en met die inkomsten kan ik mijn site onderhouden. De eindredactie was in handen van Astrid van Unen van U-producties.