Er komt heel wat kijken bij het zelf regelen van een rondreis door Borneo. In dit artikel neemt mevrouw Vakantaseren je mee in de voorbereidingen voor onze gezinsreis naar dit unieke deel van Maleisië. Op het eind vind je de route van dag tot dag, een globaal kostenoverzicht en andere praktische tips.
We gaan op rondreis door Sabah en Sarawak!
Gaan we het echt doen? Het is een maandagavond ergens in maart en we staren naar het scherm van de computer. Tussen alle vluchten richting Zuidoost Azië, zien we eindelijk een vlucht die betaalbaar is voor ons gezin van 5. Met Finn Air naar Singapore waar we ook al tijden een keer heen willen. Ik voel een heerlijke opwinding als we hebben geboekt. Nu kunnen we niet meer terug. We gaan naar Maleisië!
Onze jongste zoon is het meest enthousiast. In de weken die volgen, laat hij ons regelmatig zien waar hij allemaal heen wil. Hij neemt ons mee in zijn enthousiasme. Zoveel moois. Dat wordt nog lastig kiezen.
We zijn van plan de rondreis zelf uit te stippelen en regelen. We staan al gauw voor een eerste keuze: blijven we op het vaste land of gaan we door naar Borneo? Beide lijkt niet haalbaar in drie weken tijd. Vele jaren geleden was ons plan om naar Sabah en Sarawak op Borneo af te reizen. Totdat ik zwanger bleek te zijn van ons eerste kind en we de plannen in de ijskast zetten. Tot nu dus, een paar decennia later. Het wordt Borneo.
Wat is allemaal te zien tijdens een rondreis door Sabah en Sarawak?
Als eerste stap oriënteren we ons op wat er allemaal te zien is in Borneo. Ik haal diverse reisboeken en speur het internet af. Ik bezoek talloze sites met rondreizen om me te laten inspireren over wat mooie bestemmingen zijn. Er is zoveel keus. Opvallend genoeg zijn er weinig reisblogs te vinden waar ik echt wat aan heb. Ik kijk ook wat er af kan vallen. Zo is Mount Kinabalu een populaire bestemming die in vrijwel elke rondreis voorkomt. Maar voor ons valt die al snel af. Als we daar heengaan, willen we ook de berg beklimmen en dat is met vijf personen heel erg prijzig, lees ik.
We willen zeker naar Mulu National Park
Een bestemming die we zeker willen bezoeken, is Mulu National Park. Dit unieke park met zijn magnifieke grotten, is over land lastig te bereiken. Er gaan dagelijkse vluchten heen vanuit Kuching (Sarawak) en Kota Kinabalu (Sabah). Zorg wel dat je vooraf accommodatie hebt geboekt, lees ik. Ook zijn de enorme grotten alleen met gidsen te bezoeken. Dat betekent dat ik de vlucht, accommodatie en rondleidingen allemaal op hetzelfde moment moet boeken om zeker te zijn dat het op elkaar aansluit.
Eerst leg ik per mail contact met Mulu National park. We hebben geluk, er zijn nog bungalows beschikbaar. Handig is ook dat ik direct bij hen de rondleidingen kan boeken. Tenslotte ook nog even checken of er vluchten beschikbaar zijn heen en terug en dan staat het eerste deel van onze rondreis vast. Wil je iets goedkoper zitten, dan zijn er ook mogelijkheden in het dorpje net buiten het park. Alles is makkelijk te bereiken met de taxi’s ter plekke.
We beginnen bij een Homestay in Sarawak
Nu we weten welke data we in Mulu zitten, kan ik daaromheen de rest van de rondreis gaan plannen. Dat is een stuk relaxter. Lukt de ene bestemming niet, dan kun je altijd uitwijken naar een volgende. Het is ook alsof je in een snoepwinkel rondloopt, zoveel mogelijkheden zijn er. We besluiten eerst naar Sarawak te gaan.
Het oorspronkelijk plan is om vanuit Kuching de verschillende parken in de omgeving te bezoeken. Totdat ik op internet de reviews lees van Homestay KuraKura. Deze zijn zo lovend dat ik besluit hen te mailen. Zij hebben helaas geen plek meer, maar verwijzen me naar een ander adres op een uur reizen van Kuching met net zulke goede recensies. Het wordt ons eerste adres, Saloma’s Villagestay.
Het blijkt een heerlijk adres in een klein afgelopen dorpje in de bergen; superfijn om rustig te kunnen acclimatiseren. De transfer, de excursies en al het eten zijn geregeld: ideaal om zo de eerste dagen helemaal in de watten te worden gelegd en rustig te wennen aan Borneo.
Neusapen in Bako National Park
Op Sarawak willen we natuurlijk ook Bako National park bezoeken, vooral bekend van de neusapen. Veel toeristen bezoeken dit via touroperators vanuit Kuching. Ik heb me in Nederland goed ingelezen hoe dit park ook op eigen gelegenheid te bereiken is. Een ritje met de bus, een boottocht naar het park en daar eventueel een gids nemen. De lijnbus vertrekt voor ons appartementencomplex in Kuching. Samen met twee andere toeristen en twee Maleiers zijn we de enige reizigers. Een ritje van nog geen 2 Euro per persoon.
Ook het regelen van de boot verloopt soepel bij het kantoortje aan de baai. We maken een afspraak dat we op een bepaald tijdstip worden opgehaald bij een strand midden in het park. Zo hebben we de hele middag om het park op eigen gelegenheid te kunnen ontdekken. In Bako zien we dat je ook daar ter plekke kunt overnachten. Als we hier nog eens terugkomen, dan gaan we dat ook zeker doen. Want dan heb je echt een hele dag in het park.
De terugreis verloopt iets minder voorspoedig. De bus naar Kuching laat een uur op zich wachten en een pikzwarte lucht verraadt dat er onweer opkomst is. Even later staan we onder een afdak ons te verwonderen over de regen die met bakken uit de lucht komt. Gelukkig is het ’s avonds in de stad weer voorbij.
Een auto huren in Sabah
Voor de rondreis op Sabah besluiten we een auto te huren. Op internet speur ik blogs af om een indruk te krijgen van de wegen. We willen een behoorlijke afstand afleggen en ik wil weten of dat haalbaar is in de tijd die we hebben. Er is niet zoveel te vinden en wat ik lees, stemt me niet heel gerust. De vele palmolietrucks die er rondrijden, laten een spoor van kuilen achter in de wegen. Tot ik op een blog stuit van een motorrijder, ‘Rider Chris’, die heel Sabah is rondgereden. Hierdoor krijg ik een inschatting van de lengte van de verschillende etappes die je per dag kunt afleggen. Het kan dus wel!
De Noordelijkste punt van Borneo
In Sabah reizen we eerst af naar het Noorden. Dit is een gedeelte van Borneo dat niet terugkomt in de georganiseerde trips. Off the beaten track. Ik vind het best lastig zoeken wat de leukere plekjes daar zijn. Ik zie via Booking.com een aantal accommodaties die interessant lijken. De foto’s zijn niet denderend, maar de commentaren van eerdere gasten zijn positief. Prettig is ook dat het ditmaal goedkopere locaties zijn. Een op het oog interessant verblijf laat ik links liggen, Hibiscus Beach Retreat. Deze is namelijk weer iets duurder. Maar eenmaal ter plekke, zien we de hutjes liggen met uitzicht over de zee. Hadden we die toch maar geboekt. Een aanrader voor wie de Noordelijkste punt van Borneo wil bezoeken.
Schildpadden op Libaran eiland
In Sabah willen we ook graag een eiland bezoeken, het liefst een waar we een kans hebben om schildpadden te zien en kunnen snorkelen. Georganiseerde reizen hierheen zijn echter erg duur. Op de site van Sabah Tourism lees ik iets over Libaran Island waar een kleine accommodatie is met tenten. Ook dit heeft een prijskaartje, maar het is wel aanzienlijk goedkoper dan op andere eilanden. Het contact via de mail is makkelijk gelegd, ik krijg telkens direct antwoord op mijn vragen. Spannend is nog even het reisadvies in deze regio. Daar waar veel eilanden een negatief advies krijgen vanwege piraterij, lijkt Libaran Island daar net buiten te vallen. Later als we op het eiland zijn, zien we dat er in de regio volop door militairen gepatrouilleerd wordt. Jammer dat dit nodig is, maar het geeft ook een beschermd gevoel.
Tawau Hills Park: verrassende outsider tijdens onze rondreis door Sabah en Sarawak
Een verrassende outsider tijdens onze rondreis is Tawau Hills Park. Aanvankelijk willen we de stad Tawau als tussenstop gebruiken om de grote afstand tussen Libaran Island en Maliau Basin Conservation Area te kunnen overbruggen. We hebben echter nog niets geboekt voor de overnachting. Op de site van het nationale park lezen we dat er ook kamers te huur zijn in het park zelf. Bellen lukt helaas niet. Op de gok laten we de stad achter ons en rijden door naar het park. De receptie is nog net open en we krijgen de laatste twee kamers die over zijn voor slechts 20 Euro. Het zijn zeer basic kamers in een hostel. Maar de omgeving en de geluiden om ons heen zijn prachtig. We hebben hier een zeer aangename avond en ochtend.
Met eigen vervoer naar Maliau Basin
Onze laatste bestemming, Maliau Basin, lijkt op het eerste oog ook alleen via een touroperator te boeken. Niets is minder waar. Het blijkt tamelijk eenvoudig om rechtstreeks contact te leggen met het park en onderdak en eventuele meerdaagse wandeltochten te reserveren. Ook hier krijgen we elke keer snel antwoord op onze mails. Het park lijkt lastig te bereiken met eigen vervoer. De weg erheen is lang, maar geasfalteerd. Het is te bereiken met een gewone auto, hoewel een four wheel drive auto die hoger op de weg ligt, iets relaxter zal zijn vanwege de talrijke, grote kuilen onderweg. Je kunt overigens ook vooraf het vervoer regelen via het park. Via dezelfde organisatie die de boekingen in Maliau regelt, kun je ook overnachtingen, trekkings en vervoer regelen in het veel bekendere (en duurdere) Danum Valley.
Naast eigen vervoer kun je op Sabah ook met het openbaar vervoer en zogenaamde Grab taxi’s (een Aziatisch Uber) op veel plekken komen. Wij hebben dit op Sabah niet gedaan om tijd te besparen. Heb je meer tijd te besteden, dan hebben we op andere reizen ervaren dat openbaar vervoer een mooie manier is om een land en de lokale mensen beter te leren kennen.
Zelf een rondreis in Sabah en Sarawak regelen bespaart duizenden Euro’s
Toegegeven, dit is zeker geen goedkope reis geworden. Maar als we dit via een reisorganisatie hadden geregeld, was het nog veel duurder geworden. Dat scheelt toch gauw duizenden euro’s. Het kost je uiteraard wel veel meer tijd om alles uit te zoeken en soms moest ik best wel lang wachten op een reactie.
Nu hebben we wel ons eigen reisschema kunnen opstellen en hebben we ook een paar bijzondere plekken bezocht die de meeste rondreizen niet aandoen, zoals Homestay Saloma’s Villagestay, Libaran Island en Maliau Basin.
Ons programma van dag tot dag
Dit is het overzicht van onze rondreis door Sabah en Sarawak van dag tot dag. Tussen haakjes staan links naar de accommodaties waar we onderweg hebben overnacht.
- Vlucht met Finn Air van Amsterdam – Helsinki – Singapore
- Een overnachting in Singapore (Ibis Budget Joo Chiat)
- Vlucht naar Kuching – rit naar Homestay Saloma’s villagestay – tussenstop Semenggoh Orangutan Rehabiliton Centre, wandeling door dorpje (Saloma Villagestay)
- Saloma’s villagestay: wandeling door jungle + bamboe kookworkshop
- Korte wandeling en zwemmen bij waterval in de buurt Saloma villagestay, rit naar en wandeling in Kuching (Newly Riverbank Suite 408)
- Kuching: Op en neer met de lijnbus en boot naar Bako National Park
- Vlucht naar Mulu National Park: in de middag twee grotexcursies, Langs’ en Deer cave (Lodge Mulu National Park)
- Mulu: met boot naar twee grotten, Windy en Clearwater cave, vleermuizen uittocht Deer cave
- Mulu: ochtend canopy trail, in de middag grotklimmen in Racer cave
- Vlucht van Mulu naar Kota Kinabulu, met huurauto naar Kudat, Noord-Sabah (Lodge Tampat do Aman)
- Tampat do Aman: strand, chillen en noordelijkste punt van Borneo
- Korte rit naar Tajah Laut (Tajah Laut Guesthouse)
- Tajah Laut: snorkelen en chillen
- Rit naar Sabah Tea Garden, tussenstop Mount Kinabalu hot springs (Longhouse Sabah Tea Garden)
- Rit naar Sepilok, Orangutan Rehabilition Centre, Rainforest Discovery Centre (Sepilok B&B)
- Rit naar Sandakan, boottocht naar Libaran Island, wandeling met gids over eiland (Walai Penyu Resort)
- Libaran Island, snorkelen eiland Little Bakungaan Island, schildpadden uitzetten in zee
- Boot terug naar Sandakan, rit naar Tawau, hike door jungle (Tawau Hills Park)
- wandeltocht naar wanderval in Tawau Hills Park, rit van Tawau naar Maliau Basin, nachtsafari Maliau (site Maliau basin under maintenance op moment van publicatie)
- Maliau: wandeltocht naar de kraterrand en terug
- Maliau: diverse korte hikes met gids, skybridge en zwemmen rivier
- Rit naar Kota Kinabalu (Homesuite Home at Aeropod SOVO, 5 min van vliegveld)
- Vlucht van Kota Kinabalu naar Singapore, Chinatown, Gardens at the bay, lichtshows (D’Nova Hotel Kallang)
- Singapore: Little India, Arab Street, Raffles hotel, Airport Jewel
- Terugvlucht van Singapore via Helsinki naar Amsterdam
Andere artikelen over onze rondreis door Sabah en Sarawak
Over onze onvergetelijke rondreis door Sabah en Sarawak staat nog een paar artikelen op deze website.
- Magisch mooi Mulu, een hoogtepunt tijdens je rondreis in Sarawak: dit is een artikel over ons verblijf in een van de mooiste parken van de wereld, Mulu National Park.
- Borneo, 7 toffe tussenstops tijdens een rondreis in Sabah: dit verhaal gaat over onze roadtrip met de huurauto door Sabah en alle toffe tussenstops onderweg.
- Welkom in de verborgen vallei van Maliau Basin in Sabah: in dit artikel maak je kennis met een relatief onbekend nationaal park in Sabah dat zeer de moeite waard is om te bezoeken tijdens een rondreis in Sabah en Sarawak.
Zorgeloos een autohuren via Easyterra
Voor onze rondreis door Sabah hebben we een auto gehuurd. Onze keus viel op Easyterra. Wat ons vooral aansprak was dat je hier kan kiezen voor een worry-free optie en dat we de auto op de luchthaven kunnen ophalen. Daardoor heb je geen gedoe met extra verzekeringen of een hoog eigen risico. En die keuze is ons goed bevallen. De auto blijkt namelijk ruim genoeg voor 5 mensen (onze kinderen zijn ook al groot) met bagage. Al zou ik een volgende keer misschien wel voor een four wheel drive kiezen gezien de kwaliteit van het wegdek in Sabah.
Elektrisch rijden huren is hier nog geen optie. De benzine is er erg goedkoop. Kijk hier voor het aanbod van Easyterra in Sabah.
Een globaal overzicht van de belangrijkste kosten van deze rondreis
De grootste kostenposten van een dergelijke rondreis zijn de vluchten (vooral internationaal), de overnachtingen, de excursies, de autohuur en het eten. In totaal geven we voor de intercontinentale vluchten voor 5 personen meer dan 5000 euro uit. Dit is waarschijnlijk de grootste uitgave van je reis. Vaak komen de internationale vluchten er bij georganiseerde rondreizen nog bovenop. Het loont dus om op tijd te gaan zoeken en flink rond te shoppen.
Wat de overnachtingen betreft, wisselen de kosten heel erg. We hebben in kamers geslapen van €20,- (Tawau Hills Park) tot €150,- (Singapore). Met een gezin van 5 mensen heb je minimaal 2 kamers nodig en kan een bungalow/lodge soms goedkoper zijn. In grotere steden als Singapora en Kota Kinabalu liggen de prijzen van de accommodaties uiteraard hoger. In Kuching is opvallend veel aanbod dat goedkoper is.
Dit zijn de favoriete overnachtingsplekken van onze rondreis: Saloma’s Villastay, Mulu National Park, Tajah Laut, Sepilok B&B en Maliau Conservation.
Combinatie van verblijf en uitstapjes
Bij een paar locaties onderweg zijn het verblijf en de excursies onlosmakelijk met elkaar verbonden. De twee nachten bij Saloma’s Villagestay, het eten (3 x daags) en de diverse excursies ter plaatse (wandeling naar waterval, wandeling door het dorp, bamboo cooking) kosten ons in totaal €800,-. Ook in Maliau Basin is dit het geval. Voor 3 nachten (3 kamers, alle maaltijden en excursies) betalen we hier €1230,-
Maaltijden en excursies
De kosten voor maaltijden en excursies vallen in het algemeen erg mee. Verwacht op de meeste plekken geen haute cuisine, vaak heb je alleen maar een keus uit nasi of noedels. In de grotere steden is er uiteraard meer aanbod. Als je zelf je excursies regelt, vallen de kosten helemaal mee. Ons uitstapje naar Bako National Park bijvoorbeeld is stukken goedkoper omdat we het helemaal zelf hebben geregeld. Met een beetje uitzoekwerk is dat prima te doen. Ook de prijzen van de activiteiten in Mulu zijn ons mee gevallen. In totaal betalen we 400 euro voor een aantal grotbezoeken, een canopy trail en een grotklimexpeditie. De grotten mag je hier niet zonder gids bezoeken.
Een lokale sim-kaart is erg handig. Die kun je bij aankomst op het vliegveld voor een paar euro al meteen aanschaffen.
Voor onze roadtrip door Sabah hebben we een auto gehuurd. Voor 13 dagen hebben we hier circa €650,- voor betaald. Dit bedrag is inclusief verzekeringen en zonder eigen risico. De prijs van benzine is in Sabah erg laag.
Kosten vooraf
Hou ook rekening met de kosten die je voorafgaand aan de reis maakt. Denk daarbij aan anti-muggenspul, zonne-crème, vaccinaties, koele en sneldrogende junglekleding et cetera. En vergeet ook zeker de wereldstekker niet. Op Schiphol zijn ze best duur, zeg ik uit eigen ervaring.
Georganiseerde reizen naar Sabah en Sarawak
Heb je geen zin en/of tijd om dit allemaal zelf uit te zoeken, dan kun je natuurlijk ook een georganiseerde rondreis boeken. SNP en Van Verre hebben prachtige reizen in Sabah en Sarawak. Dat scheelt je natuurlijk een hoop tijd en gedoe.
Bij SNP hebben ze een erg mooie rondreis in dit deel van Maleisië: Into the heart of Borneo. Ook Van Verre biedt prachtige reizen door Sabah en Sarawak aan, zoals deze Natuurpracht van Borneo.
Check via de banner hieronder bij Tix.nl voor jouw goedkope vliegtickets!
Tot slot
Vind je dit een nuttig artikel? Klik dan een volgende keer dat je bij Bol.com iets voor je vakanties bestelt, eerst op de banner hieronder of op de button hiernaast. Het kost jou helemaal niets extra’s en ik krijg een kleine provisie waarmee ik dit soort verhalen kan blijven maken. Dit artikel heb ik op eigen initiatief gemaakt. Alle foto’s in dit artikel zijn van mezelf en kunnen zonder voorafgaande toestemming niet worden gebruikt.
