De stijgende energieprijzen leiden tot creatieve en originele manieren om energie te besparen. Zelf laat ik me graag inspireren door de lessen die ik kan leren van kamperen. Echte kampeerders en outdoor liefhebbers zijn gewend om zuinig om te gaan met alles, dus ook met energie. Bovendien kun je ook nog je vakantiegevoel langer vasthouden als je hiermee bezig bent. Daarom kwam ik op het idee van deze 7 lucreatieve tips van kampeerders om thuis energie te besparen. Stiekem zijn het er trouwens veel meer.
Duurzaam vakantaseren: energie besparen alsof je op vakantie bent
Op het moment dat ik dit artikel schrijf, is het zondag 30 oktober. Het is het warmste weekend ooit gemeten in oktober. Heerlijk, maar tegelijkertijd ook erg verontrustend. Deze global warming is echt een global warning. De hoge energieprijzen in het afgelopen jaar hebben veel mensen eindelijk aangezet om creatief na te denken over energie besparen. Ieder nadeel heeft zijn voordeel. Door deze hoge prijzen is het energieverbruik en de daarmee verbonden co2 uitstoot al flink verminderd. Maar de echte winter staat nog voor de deur.
Na vandaag gaat het volgens de voorspellingen weer naar de normale temperaturen voor deze tijd van het jaar. Daarom dacht ik na hoe ik vanuit Vakantaseren mijn steentje kan bijdragen aan de energiebesparing en ik kwam op het volgende: als ik kampeer, kan ik toe met veel minder energie en warmte dan thuis. Welke lessen kan ik daaruit trekken om ook thuis energie te besparen en meteen het vakantiegevoel wat langer vast te kunnen houden? Duurzaam vakantaseren noem ik dat.
Op twitter vraag ik ook input aan mijn volgers en samen met mijn eigen ideeën levert dat een leuke lijst op met originele, soms grappige en altijd energiebesparende tips. Het resultaat is een lijst met 7 lucreatieve tips van kampeerders om thuis energie te besparen. Plus extra bonustips die ik jullie zeker niet wil onthouden.
Tip 1) Energie besparen tijdens het koken
Veel tips die ik ontvang, hebben betrekking op koken. Logisch want veel mensen die kamperen, zeker als ze met een kleine tent en rugzak rondreizen, hebben meestal maar 1 of 2 (gas)branders bij zich. Dat geldt ook voor de familie Vakantaseren. Wij kamperen al jaren ‘light’ als we naar het Zuiden gaan, met twee kleine tentjes voor 5 mensen. Dat ‘light’ kamperen ontstond uit pure noodzaak, omdat we niet meer spullen mee kregen in een huurauto met 3 kinderen op de achterbank. Maar in de loop van de jaren vonden we dat juist wel prettig. We koken onderweg op twee gaspitjes, dus we passen onze maaltijden aan. Het zou zelfs op 1 pitje kunnen, wat we tegenwoordig vaker doen als ik alleen samen met mevrouw Vakantaseren ga kamperen.
De kooktruc is heel simpel, je brengt water aan de kook, gooit daarin rijst, pasta of iets anders wat een beetje tijd nodig heeft om gaar te worden. Daarna haal je die pan van het vuur en bereidt je in een andere pan een saus voor, met of zonder vlees. Dat kost wel even tijd vanwege het lage volume van ons pitje. In die tijd kan de rijst of de pasta gewoon doorgaren in de pan. Voor onze jongens gooien we er dan soms nog wat (knak)worsten bij in een derde pan. Even 1 minuut opwarmen en ook van het gas af. Dit kun je thuis natuurlijk ook gewoon toepassen. Ik zet nu hier ook de rijst, pasta of rookworst na een paar minuten uit. En tot nog toe is het altijd op tijd gaar geweest.
De EcoStoof: een hooikist in een modern jasje
Gerechten die langer moeten doorgaren, kun je warmhouden met hulpmiddelen. Stephanie van @expeditieaardbol tipt om je pan in een slaapzak te wikkelen zodat de warmte veel langer bewaard blijft. Dat heb ik nog nooit gedaan, maar ga ik onderweg zeker eens een keer uitproberen. Een klassiekere uitvoering daarvan is de hooikist, aldus @SaardeLongie. In een hooikist, de naam zegt het al, zit hooi dat isolerend werkt en de warmte van een pan of stoofschaal goed vasthoudt. In veel landen in Afrika is koken op deze manier de gewoonste zaak van de wereld. Want brandstof is daar zeer kostbaar of gewoon bijna niet voorradig.
De EcoStoof®is een hooikist in een modern jasje. Je doet de ingrediënten in een pan, brengt het aan de kook en zet het in de EcoStoof® waardoor je eten vanzelf gaart, zonder energie te verbruiken. Dat is 100% smaakbehoud, 30% energiebesparing én heel handig als je tien dingen tegelijk wil doen! Zoiets kun je thuis natuurlijk ook perfect gebruiken.
Speciaal voor lezers van Vakantaseren heb ik een leuke actie: € 10 korting met kortingscode VAKANTIE op de aanschaf van een EcoStoof®. Ga naar www.ecostoof.nl kies je kleur EcoStoof® en bestel. (Niet geldig op andere of afgeprijsde artikelen of voordeelsets)
Thermosfles
Sanne tipt om al het hete water in 1 x te koken en vervolgens in een thermosfles te doen zodat je het dat de hele dag kunt gebruiken. Dit kun je natuurlijk ook gewoon thuis doen.
Koken met de zon als warmtebron
Een hele goedkope en milieuvriendelijke manier om je eten klaar te maken, is koken met de zon als warmtebron. Met zogenaamde solar cookers heb je alleen maar zonneschijn nodig. Ik ben een paar jaar als vrijwilliger actief geweest bij een stichting die zich bezig houdt met de promotie van solar cookers, met name in Afrika. Daar kan het echt heel nuttig zijn.
Maar uiteraard is koken op de zon ook een goedkope, gezonde en milieuvriendelijke methode. In de zomer kan het in Nederland ook heb ik zelf ervaren. In de winter gaat het hier echter niet lukken.
Je kunt het zelf eens uitproberen door voor €10,- een CooKit te bestellen bij de Stichting Solar Cookers Kozon. Daarmee steun je meteen hun belangrijke werk in Afrika. De CooKit is een erg basic uitvoering, die ook lokaal in Afrika makkelijk te produceren is. In het filmpje zie je hoe hij werkt.
Naast de CooKit zijn er nog veel meer manieren om de zon te gebruiken als warmtebron. Op de site van de Stichting Solar Cookers Kozon vind je een mooi overzicht.
Er zijn ook solar cookers die wat uitgebreider zijn en meer op de Westerse markt gericht. Het is zeker leuk om het zelf eens te proberen! Ik heb zelf met de mensen van de Stichting Solar Cookers heerlijk gesmuld van eten dat met een paraboolschotel zonnekoker is bereid.
En zeg nou eerlijk, dit Solar lab Kooklaboratorium is toch wel een heel leuk cadeau voor je kinderen om eens met zonnekoken te experimenteren. Jong geleerd is oud gedaan.
Koken met biomassa-afval
Een andere manier om goedkoop te kunnen koken, is werken met biomassa-afval, zoals takjes, bladeren, kokosnoot schillen of pellet korrels et cetera. Vorig jaar ben ik betrokken geraakt bij een bedrijf dat cook stoves, kooktoestellen, maakt die precies op die manier werken. Dit bedrijf is een sociale venture, heet Ignite Now en richt zich in eerste instantie op consumenten in India en Afrika. Maar wat daar kan, kan hier ook.
Op deze manier koken heeft tal van voordelen. Omdat het om hele energie-efficiënte kooktoestellen gaat, komen er nauwelijks schadelijke gassen vrij. Dit heeft een enorme positieve impact op de gezondheid, Binnenshuis koken op houtvuurtjes leidt wereldwijd tot enorm veel long- en oogklachten en ongelukken. Uiteraard wordt er met deze cook stoves ook veel brandstof bespaard. Het kan een sleutelrol spelen in het tegengaan van ontbossing. Je kunt er gewoon biomassa-afval voor gebruiken, dat eventueel tot droge pellet korrels verwerken en dan als brandstof gebruiken. Dat spul ligt anders gewoon weg te rotten.
Cookstoves sparen bossen en gezondheid
Kun je voorstellen hoeveel bomen en struiken dit kan besparen als we dit wereldwijd gaan gebruiken? En last but not least, het bespaart enorm veel tijd en kosten! Vrouwen in India zijn nu 25% van hun tijd en 40% van hun inkomen kwijt aan het organiseren van brandstof, dat weet ik via mijn eigen werk met lokale vrouwenvakbonden in India.
Maar ook voor kampeerders in Nederland zijn er dit soort kooktoestellen, die je kunt laten branden op takjes, schors, dennenappels et cetera. En het leuke is dat met de energie die tijdens het koken wordt opgewekt, je ook nog je telefoon kunt opladen! Deze camp stoves zijn verkrijgbaar bij de betere buitensportzaken en bij Bol.com. Ik zit zelf naar deze Biolite Campstove met oplader te kijken. Ook los van het gas op de camping!
Tip 2: stroom voor je apparaten
Omdat we al vele jaren light kamperen, hebben we geleerd om zuinig en slim om te gaan met stroom. We hoeven nooit een tentplek met stroom omdat we proberen zelfvoorzienend te zijn. Een paar jaar geleden heb ik meegedaan met een crowdfunding van WakaWaka waarmee ik een zonnepaneel met een powerbank (WakaWaka Power 5) heb aangeschaft. Die namen we een paar jaar mee om onze telefoons op te laden. Later heb ik die vervangen door een paar WakaWaka Powers+. Dat is een lamp en oplader ineen. Je laadt hem op in de zon. Daarmee is het licht dus ook gecoverd. Helaas is dat type WakaWaka tijdelijk uitverkocht. Maar geen nood, er zijn voldoende alternatieven op de markt, zoals deze met maar liefst 30.000mAh.
Toch merk ik de laatste jaren dat onze behoefte aan stroom onderweg in de loop van de jaren is toegenomen. Net als thuis. Om telefoons, tablets, fototoestellen en elektrische tandenborstels van een heel gezin op te laden, red ik het niet met een paar WakaWaka Powers+. Het leidt soms zelfs tot bijna-ruzies, wie in de auto tijdens het rijden zijn telefoon als eerste mag opladen!
Energie sparen met je eigen mobiele zonnepanelen
Daarom heb ik onlangs een investering gedaan in een nieuwe, veel grotere unit. Het is een portable uitvouwbaar zonnepaneel met een accu, die je kunt opladen tot 256 Watt. Die accu wordt daarmee in feite een hele grote powerbank, waar je ook gewoon je stekkers kunt inpluggen. Ik gebruik hem thuis nu ook en zodra de zon schijnt, zet ik hem buiten. Bij goede zon is ie in 2 uur al helemaal opgeladen. Daarna kan ik mijn apparaten opladen, maar je kan er zelfs een waterkoker inpluggen. En het leuke is dat je hem zelfs kunt opladen als je autorijdt, gewoon via de sigarettenaansteker. Hij is weliswaar niet goedkoop, maar ik ben er toch wel erg blij mee. Op het moment dat ik dit zit te schrijven, zie ik dat de zon al weer lekker schijnt, dus ik ga hem meteen even buiten zetten.
Ik zie trouwens ook dat deze zonnepanelen die ik een paar maanden terug heb gekocht, nu 10% goedkoper zijn!
Tip 3: verwarming
In de meeste huishoudens is de verwarming verantwoordelijkheid voor het grootste energieverbruik. Dat is hier niet anders. Volgens Milieucentraal besteden we daar driekwart van onze energierekening aan. Maar ook op dat vlak kunnen we leren van de tips van kampeerders en outdoorliefhebbers.
Als je kampeert, kun je natuurlijk niet de hele buitenlucht verwarmen, dus wat doe je? Je slaat een deken om, maakt een kampvuurtje en je gaat daar lekker dichtbij zitten. Mensen die een houtkachel of pelletkachel hebben, zullen die ook zeker meer gaan gebruiken om gas te besparen. Maar je kunt ook op een andere manier een kampvuur imiteren in je huis. Een verplaatsbaar infraroodpaneel is de perfecte manier om een lokale warmtebron met stralingswarmte te creëren.
Stel, je zit alleen thuis in je woon- of werkkamer. Het is dan echt niet nodig om het hele huis tot 20 graden te verwarmen. Zet je verplaatsbare infraroodpaneel vlakbij je, en je merkt meteen het verschil met de stralingswarmte. Net alsof je bij een kampvuurtje zit. Die panelen zijn tegenwoordig ook met mooie decoratie verkrijgbaar. Misschien wel met een kampvuurtje erop? Ik sta nu zelf op de wachtlijst voor een dergelijk paneel, want ze zijn erg populair.
Zoek de zon op
Wat doe je als je kampeert en je gaat in de ochtend je tent uit? Juist, je gaat lekker in de zon zitten en even opwarmen. Dat kun je thuis ook doen. Ik zit dit verhaal te schrijven achter een raam op de slaapkamer waar de zon lekker naar binnen schijnt. Hier is het nu aangenaam, terwijl het beneden in de woonkamer best nog fris is. Je kunt daar altijd een lekker dekentje bij omslaan, net als op de camping.
Vloerverwarming uit de caravan
Een twittervolger geeft me een hele leuke tip. Je zou ook vloerverwarming kunnen aanschaffen die mensen normaal in hun caravan of camper gebruiken. Ook dat kun je gewoon doen op de plaats waar je het vaak nodig hebt bijv. onder een tapijt of kleedje leggen bij de bank of je thuiswerkplek. Lekker warme voeten! Er is online een filmpje te zien van een uitzending van Kassa waarin een man laat zien hoe simpel het is om dit te organiseren. Ik vind het een briljante vondst!
Geweldig. En zo’n mat voor bij de bank of je werkplek is zelfs nog goedkoper dan een elektrische deken!
Eerder naar bed
Ik weet niet hoe dat bij jou gaat, maar als wij kamperen, gaan we zeker na een dag flink actief buiten bezig te zijn geweest, vaak eerder naar bed. Zeker als we in de bergen staan met onze tent en de temperatuur snel daalt. Zoiets is natuurlijk thuis ook makkelijk te doen. Gewoon lekker op tijd naar bed en misschien in bed nog even wat lezen met een WakaWaka.
Tip 4: energie sparen met een muntjesdouche?
Mensen met tieners zullen dit stuk met extra aandacht lezen want probeer je tieners maar eens uit te leggen dat ze nu toch echt korter en minder zullen moeten gaan douchen. Je kunt wel zeggen dat ze anders wellicht niet meer kunnen studeren vanwege de hoge kosten maar dat interesseert ze echt niet als ze in de puberteit zitten.
Het is hier een heikel punt in Hotel Vakantaseren. In alle eerlijkheid, ik zou wel graag zo’n muntjesapparaat op willen hangen in mijn douche, net als op de camping. Iedereen krijgt per week een x-aantal muntjes voor 5 minuten douchen per keer. Muntjes op, douchen voorbij. Wie springt er in dit gat in de markt, dan spring ik een gat in de lucht.
Een wat vriendelijker variant van de muntjesdouche is natuurlijk de ‘energiecoach’. Een timer die aangeeft wanneer je tijd op is. Ik heb er 1 aangeschaft via mijn energieleverancier en ik moet eerlijk toegeven dat deze douchetimer best aardig lijkt te helpen. De aanschaf van zo’n ‘energiecoach’ heb je er in no-time uit!
Warm douchen op zonne-energie
Vanuit de kampeerwereld komt er ook op dit vlak nog een leuke, inspirerende tip. Al een aantal jaren zijn er tal van solar douches of campingdouches op de markt. Het idee is simpel, je hebt een zak, meestal zwart, met water en een slang al dan niet met douchekop en pomp. Je warmt het water op in de zon en aan het eind van de dag hang je de zak in een boom en kun je lekker douchen. Deze solar douches heb je in allerlei varianten en volumes.
De Kampeermeneer testte er een drietal uit in een speciaal artikel over campingdouches. In de periode dat het aardig weer is, kun je dit volgens mij echt wel uitproberen. Bijvoorbeeld in je eigen tuin (wel biologisch afbreekbare shampoo/zeep gebruiken) of op je balkon. Of misschien toch gewoon in je eigen badkamer. Waarom ook niet? Dit is trouwens de winnaar van die test van de Kampeermeneer. Hij kan het weten want hij heeft ze echt getest.
Korter en/of koud douchen
Tja, korter en koud douchen is natuurlijk ook iets wat je op reis leert. Toen ik samen met mevrouw Vakantaseren 30 jaar geleden een half jaar door Azië reisde, leerden we in Indonesië ons te wassen bij een mandibak. Een mandibak is een grote bak met water. Daaruit schep je met een bakje water en daarmee was je jezelf. Het is al meer dan 30 jaar geleden maar nog steeds hoor ik mezelf ‘mandibak’ zeggen als ik een grote bak met water zie.
Een andere kampeerder, Jacquelien, meldt dat ze ooit tijdens een rondreis in Afrika leerde om heel kort te douchen. “Eerst even aan om nat te worden. Dan meteen de kraan weer uit. Inzepen en shampoo. Kraan weer aan en afspoelen. Ik heb daarna nooit meer anders gedoucht.
Een andere volger, @MyBeach.nl, had ook nog een briljante tip gebaseerd op eigen kampeerervaringen. “Zorg dat het afvoerputje verstopt zit. Dan zet je automatisch de douche op halve kracht, omdat het water anders niet weg kan. Ideaal”.
Weet nog niet of ik dit ook thuis wil proberen, want ik heb net een flinke lekkage gehad in mijn badkamer afgelopen zomer…
Tip 5: geen koelkast/box
Manouk van Verweggistan grapt ‘geen koelkast meer‘. In die opmerking zit meer dan je misschien op het eerste gezicht denkt. Wij kamperen al jaren zonder stroom dus hebben ook geen koelkastje of iets dergelijks mee op reis. In het begin probeerden we het nog wel eens met een diepvriestas met diepvriesblokken, maar meestal gaven we dit na een paar dagen op. Dus zorgen we ervoor dat we alleen kopen wat we die dag of de volgende ochtend nodig hebben. Want zeker in mediterrane landen als Italië of Spanje blijven kort houdbare spullen overdag niet goed met die hoge temperaturen.
We zijn er blijkbaar erg ervaren in geworden, want we gooien onderweg bijna nooit wat weg, hoogstens nog een slok melk die in de ochtend overblijft na het ontbijt. Dit is natuurlijk ook een manier van inkopen die je thuis kunt toepassen. Koop per dag alleen de kort houdbare spullen die je echt nodig hebt en je voorkomt veel voedselverspilling. Wist je dat voedselverspilling in de top 3 staat van klimaatmaatregelen waar de meeste milieuwinst is te behalen? En het bespaart ook gewoon geld natuurlijk, alles wat je niet koopt, hoef je ook niet te betalen.
Je zou zelfs ook nog kunnen overwegen om je koelkast in de koudere tijd van het jaar uit te zetten en je kort houdbare spullen in een afsluitbare koelbox buiten te zetten.
Tip 6: kleding in laagjes
Voor actieve buitensporters en echte kampeerders geldt al jaren het adagium, trek je kleding in laagjes aan. Je past de extra laagjes aan afhankelijk van de situatie van dat moment. Is het koud, voeg dan een laagje toe en begin altijd met een laag thermokleding. Dit doe ik zelf al jaren lang, vooral als we in de bergen kamperen, ook als we gaan slapen. Ik schaam me op de camping al lang niet meer voor mijn lange thermo-onderbroek. Ook thuis is het natuurlijk heel makkelijk om je warm met verschillende laagjes te kleden, helemaal voorbereid op een lagere temperatuur. Op een camping zitten we wel de hele avond buiten met 12 graden en in huis vinden we al het fris bij 18 graden!
Over kleding is natuurlijk nog veel meer te zeggen, daar zou ik alleen al een blog over kunnen maken, maar dat kan ik beter aan de experts overlaten. Er is zoveel aanbod en advies op dat gebied, ook bij buitensportwinkels.
Merinowol heeft tal van voordelen
Zelf ben ik sinds een paar jaar een fan van kleding van Merinowol. Het heeft tal van voordelen. Het is een natuurlijk materiaal, warm, zit aangenaam en last but not least, er blijven nauwelijks geurtjes in hangen. Dat laatste is niet onbelangrijk want dat scheelt ook weer heel wat wasbeurten. Ideaal op vakantie, maar thuis net zo goed natuurlijk. Ik denk dat deze trui mij trouwens goed zal staan. Ik draag nu thuis bijna altijd Merinowol pullovers.
Wat het wassen van kleding betreft, geeft @AnsvanBallegooy nog een goede tip. Ik denk dat je daar vooral onderweg wat aan hebt. Alhoewel het je ook gewoon thuis een droogbeurt kan besparen, als je nog even snel een kledingstuk moet hebben voor de volgende dag. ‘Tijdens onze fietsvakanties moesten we kleding wassen, want wat je thuis laat is (niet) meegenomen. De gewassen kleding draaiden we in handdoeken en gingen er dan op staan. Vocht uit kleding in de handdoek. De volgende dag kleding droog‘.
Tip 7: losse tips
Tot slot deel ik nog wat losse tips die niet zo goed passen bij de eerdere thema’s .
- Angelique herinnert zich haar tijd als fietsvakantiestudent langs ANWB-campings. Haar tip: “Aanpappen met andere Nederlanders zodat ze je op de koffie vragen voor de gezelligheid #koffiezetterpastnietinbagage“. Dat is natuurlijk heel gezellig en kun je natuurlijk ook gewoon bij de buren thuis doen.
- @HesterOz stelt voor om af te wassen in een teiltje in plaats van alles in de afwasmachine. Ze heeft het net de dag voor mijn vraag zelf ook gedaan en stuurt me er een foto van. Ik weet eerlijk gezegd niet precies of dat een besparing oplevert maar, er is vast een lezer die ons dat kan zeggen. Het is natuurlijk wel een stuk gezelliger dan in je eentje de afwas in de vaatwasser stoppen of eruit halen.
- @Nathan ‘Great Balls of Fire’ Vos doet zijn naam eer aan met zijn tip… Zijn korte advies luidt: ‘Veel vrijen‘. Je gaat inderdaad eerder naar bed, je krijgt het er zeker warm van al zullen de meesten daarna toch misschien ook wel weer willen douchen dus ik weet niet wat het netto-effect is. Misschien kan iemand dat eens een keer uitrekenen.
- Jouw tip kan hier komen staan. Stuur me jouw gouden tip via vakantaseren@gmail.com of een reactie onder dit artikel. Ik zal af en toe een update maken en jouw naam erbij zetten als je dat wilt.
Tot slot
Ik vond het erg leuk om dit artikel te maken en ben de mensen die hebben gereageerd op mijn twitteroproep dankbaar voor hun tips. Ik vind het zelf een mooie toepassing van Omdenken. Welke tips van kampeerders kunnen we gebruiken om thuis energie te besparen en daarmee ook nog ons vakantiegevoel langer vasthouden. Misschien lukt het ons met elkaar wel een tip in de volgende Omscheurkalender van Omdenken te krijgen!
Graag daag ik je uit om er zelf ook eens een aantal uit te proberen. Volgens mij kun je daar een leuke challenge voor je gezin of met je vriendengroep van maken. En de besparingen stort je op een speciale bespaarrekening (© Vincent Kouters) waarmee jij jezelf straks op een leuke vakantie trakteert. Hoe ver die trip zal zijn, hangt natuurlijk af van je eigen creativiteit en doorzettingsvermogen!
Welke tips ga jij zeker uitproberen? Laat het me weten, ik ben heel benieuwd.
Kopje kofie?
Vind je dit een leuk blog? Koop dan kopje koffie voor me door op de button hieronder te klikken en ik zorg ervoor dat jij kunt blijven genieten van inspirerende content.
Affiliate links
In dit artikel staan affiliate links. Als jij via zo’n link iets bestelt, krijg ik daar van een kleine provisie. Het mooie is dat dit jou niets extra’s kost! Bijna alle foto’s in dit artikel zijn van mij. De lead foto is een rechtenvrije van Pexels.com. Daarnaast heb ik de foto van de solar douche met instemming gebruikt van de Kampeermeneer gebruikt. En de foto van de cookstove is afkomstig van de site van Ignite Now, van de afwas is van Hester die de tip instuurde. Tot slot, de gezellige foto van de EcoStoof is met instemming van henzelf gebruikt.
